Breekijzer naar/voor lokale politiek , milieubeleid & inspraak
Transitie betekent overgang. Een verandering van de ene situatie naar een andere. Bijvoorbeeld van burgeroorlog of onderdrukking naar een rechtsstaat, of van het gebruik van fossiele brandstof naar duurzame energie.
Het gaat om diepgaande en structurele veranderingen die een grote impact op de samenleving hebben. (Als het bruusk gebeurt, spreken we zelfs van een revolutie, vaak gewelddadig en/of door externe factoren opgedrongen.)
De Britse permacultuur-activist Rob Hopkins startte in 2005 in zijn woonplaats Totnes (Devon, Engeland) het eerste Transition-Towninitiatief. Hij publiceerde in 2008 een handboek (The Transition Handbook, from oil dependency to local resilience) waarin hij zijn ideeën voor het positief veranderen van gemeenschappen heeft uitgewerkt. In mei 2009 verscheen een Nederlandse vertaling. Het idee verspreide zich over de hele westerse wereld (en dus ook over de Lage Landen).
Een Transitiestad is een lokale gemeenschap (stad, dorp of wijk) die zelf aan de slag gaat om haar manier van wonen, werken en leven duurzamer te maken. Belangrijke drijfveren daarbij zijn de klimaatverandering en het opraken van fossiele brandstoffen. Om voorbereid te zijn op een post-aardolietijdperk moeten zij nu al hun energieverbruik verminderen, voedsel in de buurt verbouwen, energie zo duurzaam mogelijk opwekken, hun gezondheidszorg zo veel mogelijk lokaal organiseren en ook het onderwijs richten op zelfvoorziening.
Na de goedkeuring in 2008 van het klimaat- en energiepakket van de EU lanceerde de Europese Commissie het Burgemeestersconvenant om de inspanningen van lokale overheden bij de uitvoering van duurzaam energiebeleid te onderschrijven en ondersteunen.
Het Burgemeestersconvenant is de Europese beweging van lokale en regionale overheden die vrijwillig toezeggen de energie-efficiëntie en het gebruik van duurzame energiebronnen op hun grondgebied te verhogen. De ondertekenaars willen de 20% CO2 reductiedoelstelling van de Europese Unie tegen 2020 behalen en overtreffen.
Ze stellen een ‘Inventarisatie Uitgangswaarden Emissies’ op, binnen een jaar na hun ondertekening, en dienen een Actieplan voor Duurzame Energie in, met hun belangrijkste voorgenomen acties.
Dit actieplan wordt goedgekeurd door de gemeenteraad en omschrijft alle activiteiten en maatregelen, met bijbehorende termijnen en toegewezen verantwoordelijkheden.
De resultaten van de acties gaan verder dan energiebesparing:
creëren van vast en geschoold werk dat niet onderhevig is aan delokalisatie;
gezonder milieu en kwaliteit van het leven;
versterkt economisch concurrentievermogen en
grotere energieonafhankelijkheid.
Ervaring en know-how met andere lokale overheden te delen;
Lokale Energiedagen te organiseren om burgers bewuster te maken van duurzame ontwikkeling en energie-efficiëntie;
Al 6.165 dorpjes, steden en gebieden doen mee (2014).
Voor wie actie rond milieu, duurzaamheid, hernieuwbare energie ed. wil voeren biedt het Burgemeestersconvenant veel en sterke mogelijkheden. (Haal de ‘meester’ er maar een beetje uit.)
Een ideale kans om een transistiegroep op te richten, of gelijkgezinden te vinden, of mensen en verenigingen met dezelfde bekommernis samen te brengen. (Co-housing, Repair-café, volkstuin, geefwinkel,vegetariërs, duurzame bouwers…) En een rechtstreekse opening naar de locale overheid, die graag vrijwillige inbreng en medewerking krijgt voor haar Lokale energiedagen.
Het zou zonde zijn als bewuste burgers deze kans niet zouden aangrijpen om het lokale beleid mee te sturen in de goede richting. Een mooie gelegenheid om geestesgenoten te vinden, en eventueel je eigen transitie groep (mee) op te zetten. Informeer eens bij de milieudienst, en maak voor jezelf de transitie van ‘geïnteresseerd’ en ‘belangrijk’, > naar > ‘actie’ en ‘ík doé iets’.