Categorie archieven: Duurzaam

Overleef de hitte(golf)

Hoe vindt je verkoeling als de zon brandt? Vergeet niet dat je zelf een warmtebron van ca. 37°C bent! Tussen 20 en 25 graden voelen we ons nog comfortabel. Eigenlijk hebben we dan geen kleding nodig, niet om warm te blijven, en niet om zonnewarmte te weren. Wel als bescherming tegen verbranden (en om sociale -mogelijk ook esthetische (? 🙂 redenen).

De strijd tegen hittegevoel is een dilemma. Je wilt koelte voelen door jezelf in en/of uitwendig af te koelen, maar door die afgevoerde warmte gaat je thermostaat je lichaam opwarmen om de temperatuur voor ons als warmbloedigen leefbaar te houden. We gaan dus op zoek naar een evenwichtsoefening tussen een fris(ser) gevoel zonder onze interne verwarming te verhogen.

Zweten

Afkoelen doe je door te zweten. Het verdampend vocht voert de warmte af.

Drink dus voldoende, minimaal 2 liter water per dag.

Houd je huid rein en de poriën open door je lauwwarm te wassen met milde zeep, en gebruik geen make-up of huidoliën, ook niet als bescherming tegen de zon: blijf liever in de schaduw.

Kleding

Draag geen knellende maar losse en luchtige kleding.

Vermijd synthetische stoffen, ze laten geen lucht door. Kies voor linnen, katoen of fris aanvoelende zijde.

Bescherm je hoofd met een breedgerande lichtgekleurde zonnehoed (of parasol).

Draag je beter zwart of wit? Lichtgekleurde tropenkleding of donkere bedoeïenen gewaden?

Wetenschappers deden de test (1980) met vrijwilligers in de woestijn. De kleur maakte geen verschil, wel de snit. Een losse garderobe creëert een schoorsteeneffect: de hitte tussen gewaad en huid gaat naar boven en zorgt voor een luchtstroom die je verkoelt. Zwart laat minder straling door en beschermt beter tegen verbranden. Wel neemt zwart meer warmte op, maar staat die ook makkelijker weer af. Het wordt dus balanceren tussen lichaamswarmte en omgevingswarmte, en factoren als in de schaduw zitten of in de zon wandelen.

Eten

Tijdens het zweten verlies je vocht en ook elektrolyten (zouten) die aangevuld moeten worden. Fruitsoorten kunnen dit vocht- en zouttekort aanvullen. Zeer geschikt: watermeloen. Maar ook suikermeloen, banaan, mango, aardbeien, appels, frambozen, blauwe en zwarte bessen.

Hoe harder je maag werkt om koolhydraten en proteïnen (vlees, aardappels en pasta’s) te verbranden, hoe meer energie je verbruikt en hoe warmer je lichaam wordt. Eet kleine porties, verdeeld over de dag. Je kiest vanzelf eerder een slaatje dan een zware maaltijd.

Pikante pepers verhogen de hartslag en je temperatuur, en stimuleren de zweetklieren. Je kan ze daarom beter beperken of mijden, net als gekruid eten, sigaretten, alcohol en cafeïne.

Warm weer, warm drinken

Gebruik geen ijskoude dranken die je lichaam dan moet opwarmen, lauwwarme kruidenthee is beter om de lichaamsthermostaat in je hersenstam op ‘koelen’ te houden. Om dezelfde reden neem je geen frisse maar een lauwwarm(e) douche of bad.

Doe muntblaadjes in je kan water. Munt ervaren we als fris en verkwikkend door de organische verbinding menthol die er in zit.

Houding

Zoek de koelte. Ga naar een schaduwrijk bos. Het is efficiënt. Je merkt het op de parking waar iedereen onder die ene boom wil staan.

Ga lekker zwemmen.  Ga naar de kelder of naar de groentenafdeling van het warenhuis.

Wind je niet op (over de warmte), stress verhoogt je hartslag. Ontspan, pas je tempo aan.

Vermijd het heetst van de dag. Sta vroeger op en houd een siësta of powernap tussen 12 en 16u.

Houd je huis koel

Vermijd warmtebronnen in huis: oven of het fornuis, laders, (gloei)lampen, motoren en elektronica.

Achter glas krijg je een broeikaseffect. Houd de zon buiten door ramen af te schermen met luifels, parasols, hop (klimt, en is enkel groen in de zomer), bomen, rolluiken, gordijnen, doeken.

Als het ’s avonds afkoelt (buiten frisser dan de binnen) kan je ramen openzetten om het huis af te koelen. Zet alle binnendeuren open, ook van kasten waarin de hitte blijft hangen.

Zet de schoorsteenklep open. Koelte produceren (airco) kon 2400 jaar geleden al in Iran!

Hang een vochtig gordijn voor het open raam.

Dweil de vloer, zodat die ook kan ‘zweten’.

Plaats bevroren waterflessen voor een ventilator (in een bak of op een schaal om het smeltwater op te vangen). Zout verlaagt de temperatuur waarop water bevriest waardoor het ijs heel koud wordt.

Zet ventilatoren uit als er niemand in de kamer is. De motor genereert warmte. De luchtstroom voert meer vocht van je zwetende huid af waardoor je lichaam afkoelt. Hij draait dus zinloos als er niemand in de kamer is.

Koel gevoel

Voeten lijken warmteregelaars. Als het koud is dragen we dikke sokken. Pootje baden in een teil water is verfrissend. Gebruik luchtig schoeisel, of loop op blote voeten. Maar verbrand ze niet op een hete ondergrond!

Houd je polsen onder de kraan

Maak je haar nat

Leg een koud washandje in je nek

Vernevelen water (met een spuitbusje) in je gezicht.

Douche met pepermuntzeep

Gebruik een waaier om je koelte toe te wuiven

Gebruik zijden of satijnen kussenslopen en lakens

Stop je kussen in een dichte plastic zak een tijdje in de vriezer

Vrijwilligerswerk: goed gek…

Deelnemen aan- en met een standje aanwezig zijn op Walk for the Climate. Zoals zo vaak: een actie die iedereen prima vindt. Maar verder weinig aanbod en animo om iets te doen. Maar met 2 die het de moeite waard vinden lukt het ook nog wel. En dan begint het werk. Vrijwillig.

Organisatie contacteren. Afspraken maken. Een tentje van Eva lenen. Een banner printen. Soort flip-flap paneel verzinnen met wat basisinformatie. Zowel actief als passief te gebruiken. Uittypen. Vergroten op het juiste formaat. Karton zoeken en op maat snijden. Plantstokjes zoeken en op de juiste lengte maken. Een raamwerk bedenken. Afvoerbuizen, hoeken, T-stukken en klemmen kopen. Testen of het met de berekende afmetingen werkt. Buizen op maat zagen, de juiste gaten boren. Koppelstukken lijmen, pen-gatverbindingen maken om een demonteerbare constructie te krijgen die niet te veel plaats inneemt bij het vervoer.

Gekleurd papier zoeken. Hoesjes zoeken, knippen en inkepen, stokjes vastlijmen. Inktpatroon is leeg. Nieuwe halen. Bladen printen (mijn printertje moet ze 1 voor 1 gevoed krijgen, anders loopt ie vast). Sorteren, in hoezen steken, een houten hand uitzagen en op een buis monteren. Aanhangwagen klaarmaken. Tentje ophalen. Lijst maken van alle nodige spullen. Alles samenzoeken.

Oei, de pas opgepompte bandjes van de aanhangwagen (zeker 2 jaar niet gebruikt) verliezen druk. Reservewieltje plaatsen. Alles opladen om zondagmorgen vroeg en snel te kunnen vertrekken.

Zaterdag namiddag merken dat ook het reservebandje druk verliest. Geen tijd meer om een nieuw, of een nieuwe binnenband te zoeken. Naar de Brico. Daar staat gelukkig nog 1 bus met een herstelproduct voor tubeless banden. 14,95€. (Een week later zie ik ze in de folder van de Aldi voor 5,99.)

Op de bus staat: bus leegspuiten in de band, en dan ca. 10 km aan max. 50 km/u rijden om het product goed te verdelen. Zo spoedig mogelijk daarna de band laten herstellen. Daar heb ik geen tijd voor. Ook geen zin om zomaar wat gaan rond te rijden. Dat moet dan maar zondag morgen, als ik vertrek. Voor de zekerheid nog een voetpomp in het koffer leggen, om onderweg de banden bij te pompen.

Zondag veel te vroeg op, koffie maken, auto op straat gaan keren en terug rijden, aanhangwagentje tot aan de trekhaak sleuren en vastmaken. Geen goed idee. De band liep helemaal los van de velg. Snel een poging tot depannage improviseren: wagentje optillen, betonblokken er onder zetten. Met het wiel los van de grond lukt het om het bandje terug min of meer behoorlijk om de velg te krijgen.

Spuitbus proberen… het lukt! De band zit vast, en is opgepompt. Aan 50/u steeds achteromkijkend of de band niet te plat wordt, of van de velg gaat…. Het lijkt te werken. Zelfs zonder onderweg te stoppen of bij te pompen. Handig product.

Dan alles uitladen, opbouwen. ´s Avonds demonteren, terug opladen, naar huis. ´s Anderendaags uitladen, alles terug opruimen. Tentje terugbrengen.

Ik heb de uren niet geteld. Ik schat dat het samen 1,5 a 2 werkdagen zijn geweest. Vrijwilliger zijn bij enkele verenigingen is soms meer dan een full-time job. Soms vraag ik me af waarom ik het eigenlijk doe. En of het zin heeft. En waarom er zo weinig zijn die willen meehelpen.

Beetje gek zeker?

Wereld & mensheid redden? Makkelijk!! (in 452 woorden)

alleen… we maken het zo complex, dat niemand het nog ziet zitten. Dikke turven over economie, energie, ecologie… Zo ingewikkeld dat het lijkt alsof ze moeten dienen als excuus om niets te ondernemen.
Terwijl het ook bevattelijk in een schema op een half A4’tje kan, of zelfs kernachtig in 1 zin:

De (niet onomstreden) universele behoeften van de mens die Maslow (1943) in een piramide rangschikte zijn een handige leidraad (waar ondertussen 10-tallen versies van bestaan). Duidelijk is in ieder geval dat er basisbehoeften zijn waarzonder we zelfs niet kunnen leven: lucht om te ademen, drinkbaar water, gezond voedsel, slaap, beschutting tegen hitte en uitdroging, of onderkoeling,… Zelfs veiligheid en sociale contacten (vriendschap, liefde) horen nog bij de basics: ook eenzaamheid is dodelijk. (Dodelijker dan roken, of alcohol vb.)

Als we met zijn allen op een aanvaardbare manier willen kunnen leven, moeten we er voor zorgen dat lokaal en globaal aan onze basisbehoeften kan voldaan worden met gezonde (en zeker geen levensbedreigende) ‘producten’.
Dus voor lucht, water, bodem en voedsel geldt dat gebruik, producties en transporten de kwaliteit hiervan niet nadelig mogen beïnvloeden.
Als we al onze processen en manipulaties vooraf hieraan toetsen, ontstaan er geen problemen.

Veel mensen rebelleren omdat ze misbruiken hierin vaststellen: luchtvervuiling en fijnstof, microplastics in veel dranken en voeding, pesticiden in bodem en eten, plastiek van Himalaya tot oceaantrog, peuken, Co2, gele hesjes, statiegeld, Klimaat… Voor geldgewin van 1% van de bevolking verkwanselen we al onze levensnoodzakelijke elementen op aarde. Gelukkig worden greenwash schijnoplossingen die woorden als duurzaam, eco of transitie verkrachten steeds vaker doorprikt

In principe moet ieder product (onderdeel, verpakking) daarom ook terug naar de bron via leverancier en producent (dezelfde wel als bij verkoop – maar omgekeerd), en/of 100% gerecycleerd worden, en/of 100% onschadelijk en biologisch afbreekbaar zijn in iedere normale omgeving en temperatuur, op maximaal 18 maanden.

Je zou denken dat ieder normaal begaafd politicus dit aleemaal al had begrepen sinds het ‘Rapport van de Club van Rome’, nu al zowat 50 (!) jaar gelden!
Maar helaas, hun premies en zitpenningen tonen dat ze kiezen voor GELD en niet voor een lange termijnvisie die het goed van iedereen beoogt.
Zoals mijn ex schoonvader (zaliger) al zei: alles draait om de 3 G’s: Geld, Gat en God.
Maar we hadden moeten kiezen voor Geluk, Gezond en Gemeenschap.

Media en politiek zijn middelen geworden om geld te verdienen. Ze houden zichzelf in stand, zoals ieder ‘levend’ orgaan. Er is dus weinig heil van te verwachten. Alleen bekommernis en waardering voor elkaar kan ons en ons nageslacht redden.

En voor wie het in 1 zin wil lijkt me een slogan van de Zuid-Afrikaanse Ubuntu party een goede leidraad: Wat niet goed is voor iedereen, is niet goed.