Welke muziek gebruik je voor een bepaalde dans?

Een vraag die vaak terugkomt. Dus ik zet mijn antwoord even op tekst…

“Wij (Talpa Entertainment Producties) maken een nieuw programma (De Dansmarathon okt. 2021) en ik ben heel erg benieuwd waarop u de keuzes baseert voor de muzieklijsten… naar welke punten u kijkt om te bepalen dat er een bepaalde dansstijl op het nummer gedanst kan worden.”

Ik vind het een goede vraag. Ik begrijp het probleem, de vraag komt vaak terug.

Op gevarieerde dansavonden vragen dansers bij de start van een nummer me ook geregeld: ‘Wat dans je daarop?’ En een snel antwoord is dan meestal zoiets als: ‘Quickstep of boogie, wat je graag wilt…’ Wat aangeeft dat een éénduidig en kort antwoord niet voor de hand ligt.

Op andere dansavonden kondigt de DJ niet het nummer, maar de dans aan. Waaruit ook vaak blijkt dat ze geen danservaring hebben, of slechts in beperkte stijlen. Een merengue wordt als salsa aangekondigd, of verward met een samba. En vaak zijn er zelfs danskoppels die de aankondiging volgen, en niet merken dat ze halsstarrig een langzame wals proberen te dansen op een slowfox.

Ik ben lijstjes gaan maken nadat ik op één dag bij 2 DJ’s een salsa vroeg, en die niet dacht te krijgen. De tweede keer begreep ik dat ze in hun lijst ‘salsa’ intikten en dan meteen Red Hot Salsa draaiden. En allicht verwonderd waren dat ik ondanks mijn verzoek geen salsa ging dansen. Op een leuk countrynummer.

Het is dus niet zo eenvoudig als rekenen of tellen. Even kijken naar het BPM, en het ritme bepaalt de dans. Niet dus. Ik heb ooit met een (!) dansorkest vooraf hun playlist overlopen, en ze waren zéér verwonderd dat hun geplande 2 opeenvolgende nummers met exact dezelfde BPM respectievelijk mambo en quickstep waren. (Op dansavonden worden dansen meestal per 2 (dezelfde dansen na elkaar) gedraaid.)

De maat waarin de muziek gespeeld wordt geeft wel een aanduiding. Complexe maten van bv folk- en bluesmuziek even buiten beschouwing gelaten. In populaire muziek herken je makkelijk een maat van 3 (Hoem-pa-pa, André Rieu, Stauss ed.) Dan gaat het om een wals. De stijl en het ritme bepalen of het een langzame-, Amerikaans- , Argentijnse … is.

Daarnaast is er de (minder gebruikte) maat van 2 en vooral de maat van 4. (Het onderscheid is echt niet altijd makkelijk.) Hetgeen betekent dat zowat alle dansen (buiten walsen) daarop kunnen gedanst worden.

Verder onderscheid wordt o.a. gemaakt op basis van de gebruikte instrumenten en arrangementen, de accenten in het ritme en het tempo. Je zal in de playlists op de website merken dat er bij een dansnummer vaak nog meerdere opties vermeld worden. Ook dat kan perfect.

Ik denk dat ervaring de enige manier is om onderscheid te kunnen maken. Toen ik disco leerde dansen kon ik op alle swingmuziek disco dansen. Toen ik de Jive leerde maakte ik onderscheid tussen die twee, en kon nog op alle swingmuziek dansen. En later zorgde de Hustle en de boogie, en de popcorn en de Lindyhop voor weer meer onderscheid. Maar wie geen popcorn, Hustle of East Coast Swing danst, hoort gewoon wat ie wél danst, en gaat vb. met disco aan de slag. En dat vind ik niet eens fout. ?

Vaak is wat je geleerd hebt bepalend. Als dansschool A Banger Hart draait gaat iedereen spontaan chachacha dansen, en in dansschool B is dat disco. Het kan beiden. (Hoewel het niet de kenmerken heeft van een klassiekere chachacha.)

Een bijkomende moeilijkheid is dat succesvolle songs in verschillende uitvoeringen worden gemaakt en gebracht. Covers en remakes kunnen bij hetzelfde nummer voor soms 8 dansuitvoeringen instaan. Veel klassiekers krijgen een (steeds populairder wordende) salsa-versie. Er zijn dansorkesten die gespecialiseerd zijn om uitvoeringen te brengen die soms sterk afwijken. Ook François Glorieus kon op dit vlak meesterlijke uitvoeringen en zelfs improvisaties brengen.

De beste manier om het onderscheid te kunnen maken is nog steeds enkele jaren zelf al deze dansen doen. En dan nog zal je oordeel nooit arbitrair zijn. Ook je gevoel, de sfeer en je entourage bepalen welke keuze je op dat moment maakt.

Ik vrees dat er geen wondermiddeltje is waarmee je -al dan niet ondersteund door software en DJ-tools al Virtual DJ e.a.- snel (en technisch) kan bepalen welke dans op welk nummer kan gedaan worden. Voor sommige songs is het duidelijk, bij andere zullen zelfs onder dansliefhebbers en kenners de meningen of voorkeuren verschillen.

(In de playlists vind je vooral gekende en populaire muziek, en de meest gebruikelijke dans(en) voor de normale uitvoering.)