Tag archieven: beeldvorming

Het kader maakt het beeld

Mensen zijn vooral visueel ingesteld. We leven dan ook in een beeldcultuur met schermen, pictogrammen en afbeeldingen.
Hoe je dingen ziet kan je voor een groot stuk zelf bepalen. Ik kan in een vaak bezochte, ordinaire winkelstraat rondlopen en ze zien alsof ik ze in een verre, vreemde stad voor het eerst doorkruis.  Dat geeft een heel ander beeld. Het is overal mooi. Als je op de juiste manier kijkt.
Maak je een foto van een alledaags object, dat wordt het als snel een kunstig iets, veel mooier dan het echte. Onze hersenen lijken voor een toegevoegde waarde te kunnen zorgen die de realiteit mooier kan maken dan ze is. (Of lelijker.) Het plaatje lijkt knapper dan het echte beeld.
Door een ander standpunt kan je een heel ander beeld van dezelfde omgeving krijgen. In plaats van met de wagen door de stad te rijden, volg eens het fietspad. Het is soms onherkenbaar. Verrassend.
Ook als je met de trein reist. Zie je in diezelfde stad ineens de achterkant van huizen die je dacht te kennen. Met tuinen, vijvertjes, stallen, stapels brandhout, een duiventil,enz.  Of wijk bij een wandeling eens van de bewegwijzerde route af. Gebruik een kompas en vind een ongekende nieuwe wereld vlak bij je eigen deur. En kijk zoals bezoekers die zeggen: Oh! Hier is het mooi! En die in hun eigen omgeving ook alles gewoon en saai vinden.
Ook de omkadering bepaalt hoe we een beeld ervaren. Met een randje er omheen  focust  het meer aandacht. En lijkt het waardevoller, geselecteerd. Kijken door de zoeker van een camera laat het beeld vaak anders lijken. Zelfs zonder telelens of macrolens. Het helpt concentreren, focussen, scherp stellen.
Als het beeld is ingekaderd is het niet meer ingebeeld.
Een omlijsting van vlaggetjes maakt van je woonkamer een feestzaal.
Ken je de natuurfilm De nieuwe wildernis? Prachtige beelden die doen denken aan ongerepte verre continenten. Met de grootste kudde wilde paarden. En toch vlakbij gemaakt, in Nederland.
Sinds de smartphone boomt worden we overspoelt door een lawine aan beelden. Megaveel zelfportretten. Die nu selfies heten. Gemeente Kortessem speelde hier afgelopen zomer op in door kader langs landschapswandelingen te plaatsen. (Ik ben wijselijk aan de achterkant van mijn toestel gebleven.)
kader :
                afbakening, afgrenzing, afpaling, afperking, begrenzing,
demarcatie, grens, limiet, omkadering, scheidingslijn
                frame, lijst, omlijning, omlijsting, raam, raamwerk
                leidinggevenden, management, staf
                context, raamwerk, verband
                entourage, omgeving
                personeel
Bedenk: het grootste deel van de werkelijkheid speelt zich buiten het kader af.
Wat je ziet, en hoe je het ziet,  hangt af van je standpunt en het kader.
Door een kader te gebruiken, delen van een beeld weg te laten, kan je een enorm afwijkende indruk geven. (Van dat framen vindt je opvallende voorbeelden als je op internet zoekt onder de Engelse term ‘cropped’.)
Een kader kan een extreme invloed hebben op hoe we een beeld zien.
Links een moordpoging. Rechts een redding. De waarheid ligt in het midden.
Deze foto werd gebruikt om het geweld van een agent tegen Joden te illustreren. De Jood werd door Arabieren gemolesteerd, de agent kwam hem ontzetten. Een ander verbaal kader.

 

 Een sterk staaltje van beeldvorming levert Bernard Pras met zijn portret van Ferdinand Cheval, die zijn eigen huis bouwde met afval dat hij tijdens zijn postronde verzamelde. 
Niet het kader, maar het standpunt bepaalt hier het beeld. (Facteur Cheval, Palais Ideal in Frankrijk).