Van het leven met de seizoenen leerde de mens wanneer de ommekeer naar dagen met meer licht en warmte begon. Een reden om rust te vinden en de natuur dankbaar te aanbidden. Om haar eigen agenda door te drukken kaapte de kerk alle rituelen en hing er haar eigen boodschap aan op. Maar dat is buiten de mammon en de economie gerekend. Tegenwoordig is iedere feestdag vooral een consumptiedag. De nieuwe God heet Geld, en laat op deze hoogdag jaarlijks weer het record in elektronische betalingen in zijn offerblok sneuvelen.
Natuur of geloof hebben er niets meer mee te maken. De middernachtmissen zijn vervangen door Kerstmarkten waar de geuren van worsten en hamburgers die van wafels en oliebollen proberen te overtreffen. Weg wierook. Rood met witte mutsen lijken haast een standaard of verplichte outfit. En voor wie zich niet snel genoeg laat meesleuren in de kermissfeer, zijn er sloten glühwein en liters jenever.
De langste en donkerste nachten werden een feest van het licht. Een wedstrijd om honderden wegwerplampjes méér te laten schitteren dan de buren. Liefst nacht en dag. Als onze energiecentrales een black-out krijgen, zal het met Kerstmis zijn, de hoogdag van de consumptie.
Verbondenheid met de natuur en het spirituele werd gebondenheid door consumptie en geld.
Het lijkt wel alsof iedereen nog maar met één ding bezig is: kopen, kopen, kopen. Tot de laatste seconde voor sluitingstijd worden winkelschappen leeggegraaid en de buit in reusachtige draagtassen naar de auto gezeuld. Vaak eerst nog verfraaid en een duurder uitzicht aangemeten met kleurrijk inpakpapier, stijlvolle linten en glimmende strikken.
Na sluitingstijd. De winkels zijn dicht, maar etalages en straat blijven uitbundig verlicht. Een vuilniswagen trekt traagzaam (zou Guido Gezelle zeggen) door de winkelstraat. Drie niet-blanken voeden de muil van het beest. Vanavond enkel karton. Gescheiden omhaling. Zo tergend traag dat ik er makkelijk langs door kan stappen. Achter de wagen een lege straat. Voor mij een stapelstraat. Dozen vol platgdrukte dozen. Meters lang, en meer dan een meter hoog. Hoogdagen. De verkoop moet fenomenaal geweest zijn. Kerstmis was weer goed. In termen van…
Een heel wat jaren tellende olijfboom is uit zijn geboortestreek ontvoerd om hier in een te kleine kuip op de bestrating voor een zaak te overleven. Er is een klein kluwen kerstlampjes ingegooid. Als olijfboom past het natuurlijk beter bij het Kerstverhaal dan de sparren die we als dennenboom gebruiken. Maar toch klopt het plaatje niet.
Die verminkte boom hoort hier niet. Hij dient enkel al prestigeobject. Er zal nooit een rijpe olijf van geoogst worden. Zoveel te dikker en ouder de stam, zoveel te hoger het prestige. Want die zijn nog honderden euro’s duurder. Dus een klasse zaak plaatst er meteen minstens vier. Wat een idiote handel eigenlijk
Ondertussen vliegen op sociale media de voorgekauwde wensen heen en weer. Vroeger betekende klikken: ‘verraden’, zoals in klikspaan. Nu is het een goedkope manier om snel allerhande oppervlakkige informatie door te schuiven naar anderen. Je kan er amper om heen. Klikken houdt het internet draaiende.
En volgende week zorgen nieuwjaarsbriefjes weer voor het jaarlijks verplichte maar gelukkig ook goed betaalde bezoek aan familieleden die men daarbuiten nooit (meer) ziet. Als de beproeving te groot wordt kan het bezoek nog afgekocht worden met een kaartje. Of een mailtje. Of sms…
Gelukkig Nieuwjaar!