Categorie archieven: Historisch

Stonehenge in Limburg – nu zonder henge?

Aansluitend op mijn  blog (28/09/2104) en de reactie (18/06/2016), lees ik in de krant van 11/03/2017 dat (zie reactie) Roland Dreesen (senior geoloog, vrijwillig medewerker van de Belgische Geologische Dienst en van het Gallo-Romeins Museum van Tongeren) en Guido Creemers (archeoloog en conservator van het Gallo-Romeins Museum te Tongeren) een wetenschappelijk artikel zullen publiceren over de betreffende stenen(kring in Diepenbeek), bestaande uit  ‘Limburgse’ zoetwaterkwartsiet.

Een ploegende boer (Ludo Vandebrouck, Vliermaalroot) heeft op zijn akker nog 40 ton gelijkaardige stenen gevonden. De voorheen beperkte vondsten inspireerde onderzoekers om sinds 1887 aan ‘megalitische’ stenen te denken. Na de Diepenbeekse vondsten aan Kapelveld en Tomveld ging heemkundige kring De Alvermennekes in 1979-1980 dus ook de cromlech aan de Russelbeekstraat opgraven. Ze zouden daarbij de stenen ook nog recht, en in een kring gezet hebben. Allicht gewoon een kwestie van orde op zaken te stellen . (Van Stonehenge heb ik gelijkaardige dingen gelezen- hoewel het daar niet ging over De Alvermennekes.)

20 miljoen jaar geleden was Limburg een zee, die een kustmoeras werd. De begroeiing zorgde voor verticale wortelgaten in het nog zachte gesteente. Zuur uit het veen waste de stenen wit. Na uitdroging kwamen de zandsteenplaten aan de oppervlakte, waar de poolwinden in de ijstijd ze zandstraalden en glad polijsten. Daarna werd er nog loss of leem, en zand over geblazen.

De steensoort werd o.m. gebruikt in de kerken van Alken, Neerrepen, Overpelt, en de kathedraal van Hasselt. Ook de Duivelsstenen in Langerlo, en de Holstenen in Zonhoven behoren tot dezelfde soort. Maar behalve slijpsporen op de Holstenen zijn er geen aanwijzingen van voorouderlijk gebruik.

Ach ja, misschien zijn ze (meer dan) 3.000 jaar geleden ook al wel eens rechtgezet, door (andere) neanderthalers. Niemand zal ooit bewijzen dat dit niet zo was.

Wereldpolitiek in mijn huis

Natuurlijk vind ik het een schande dat dictator Erdogan iedereen met een afwijkende mening zijn job ontneemt (ca. 60.000 momenteel), en meteen ook maar de doodstraf wil invoeren. En vind ik dat democraten daar tegen moeten reageren. En dan komt er via FB een petitie langs….

erdogan1Ik heb er bij stilgestaan. De in eerste instantie amper bewuste innerlijke strijd. De afweging. Ik wil de gang van zaken minstens wel veroordelen en dus tekenen.  Maar in Beringen belagen aanhangers van Erdogan zijn opponenten. Die moeten onderduiken en hebben politiebescherming nodig.  In Beringen BE! En ik ga mijn naam en mailadres onder zo’n petitie zetten? Gevaarlijk! Onverstandig! ZE kunnen me opsporen, lastig vallen, aftroeven…

Toch wel een dilemma. Niemand weet het als ik dit gewoon voorbij laat gaan. Of ik zou zelfs kunnen tekenen zonder mijn gegevens zichtbaar te maken (dat kan je gewoon aanvinken). Of ik zou zelfs leugenachtig stoer gewoon onder de post “getekend’ kunnen schrijven. En verder veilig zijn voor de ongetwijfeld lange arm van Erdogan.

erdogan3Alleen al het feit dat ik in enkele seconden dit soort dingen overweeg toont duidelijk aan hoe macht en repressie werkt, zelfs over een afstand van 1.000den kilometers. Een kleine groep die steeds meer macht neemt. Een grotere groep die daar veiligheidshalve in meegaat en meedoet. En de grootste groep die gewoon probeert buiten schot te blijven. Die zwijgt als overlevingsstrategie. Een optie die de meeste aardbewoners inclusief politici blijkbaar toepassen.

erdogan4Hitler, Lenin, Ceaușescu… ze deden het allemaal precies op dezelfde manier. Met wat terreur, angst en onderdrukking een ideologie misbruiken om hun macht uit te breiden. Wie zou er in Turkije nog iets kritisch durven zeggen? Niemand. Opositie is uitgesloten en uitgeschakeld. En met uitbreiding geldt hetzelfde voor de Turkse kolonies en voorposten in België, Duitsland en elders.

Nee, niet alle Turken zijn slecht. Niet alle moslims zijn slecht. Niet alle Nazi’s waren slecht.
En soms vragen historici zich af: waarom heeft het volk niet of nauwelijks gereageerd?
Ze wisten het niet. (Wir haben es nicht gewusst.)
Ze durfden niet. Dat was ook even mijn twijfel.
Als iedereen voldoende schrik heeft, en gewoon niet reageert, dan zal dit verder blijven escaleren.

erdogan6Persvrijheid? Cartoons? Kritiek? Vrije meningsuiting? “Zuiveringen” bij gerecht, politie, leger, ambtenaren, onderwijs…
Met geld van de ISIS-olie mag Erdogan hier wapens kopen om de Koerden uit te moorden.
Erdogan die in Duitsland een rechtszaak laat aanspannen omdat hij zich beledigd voelt…
Erdogan die zegt “Franse minister van Binnenlandse Zaken moet zich met zijn eigen zaken moeien”…
Erdogan die Turkije in de Europese Gemeenschap wil krijgen. Om ook hier zijn macht uit te breiden.
Zijn er liefhebbers voor een EU zonder Groot-Brittannië, en met Turkije??

erdogan2Als ik zou zwijgen zou ik me wel mede-schuldig voelen aan wat er ongestraft gebeurt en nog zal komen. Ik schaam me om de slappe reacties van onze Vlaamse, Belgische en Europese politici. Ze laten maar gebeuren. Waarom? Dit is nochtans veel ernstiger en bedreigender dan de Brexit. Hoog tijd voor een duidelijke en krachtige Texit!

Hoe erg is het als ik hier in Limburg twijfels en schrik moet hebben om mijn mening te zeggen over iets wat in Turkije gebeurt?!

Voor een petitie tegen dierenmishandeling stel ik me die vragen niet. Voor een petitie tegen mensenmishandeling wel? Uit schrik zelf mishandeld te worden? Onaanvaardbaar!

Dus hierbij een klein begin, voor wie gezond verstand heeft, een beetje ballen, en vooral: democratie, vrijheid van meningsuiting en gelijke rechten belangrijk vindt:
http://www.ipetitions.com/petition/the-purge-of-academic-institutions-in-Turkey

Wie kent een ‘sleunhamer’?

sleunensporenStammen van populieren maakten we vroeger takvrij om het stamhout dikker en rechter, en de opbrengst hoger te krijgen. Als er veel of dikke takken weg moesten, kropen we met ‘sporen’ de boom in om ze weg te hakken. Dat was zeer zwaar (en riskant) werk.

We hadden voor jongere bomen en kleine takken (< 8cm) ook een buizensysteem met 3 buizen van 3 meter, 1 van 1 meter en 1 van 2 meter. Met de 2 meter die we zelf konden bereiken, konden we hiermee alle combinaties maken tot 15 meter. Het waren lichte aluminiumbuizen met in een uiteinde een stalen koker als verbindingsstuk, dat met 2 bouten in iedere buis kon vastgezet worden.

Vanboven stond een zware stalen stang, de hamer. Daarrond zat een stalen buis met een lange groef. Een schroef in de hamerstang gaf ca. 50 cm schuif- en slagruimte via die groef. Bovenop zat het brede lemmet van een soort bijl. Dat stak je onder een tak, en dan hamerde je de bijl er dwars doorheen.

sleunen0De laatste slag deed je met veel kracht, zodat de tak omhoog en van de stam af wipte. Anders had je kans dat hij je bij het neerkomen neersloeg, en met die laatste jump komt de tak achter je neer. Ik heb wel eens gedacht dat mijn vader lekker zat uit te rusten tegen een boom, terwijl ik aan ’t zwoegen was. Later hoorde ik dat hij een tijdje knock-out geslagen was. (Helmen gebruikten we in die tijd ook al niet.) Het was zwaar werk. Pure fitness. Je kreeg er stalen spieren van. En een dikke nek. En stram. Je moest voortdurend steil omhoog kijken. Probeer dat maar eens een dag te doen.

Naast het bijl was er ook nog een haak. Handig om losse takken weg te trekken, maar vooral om de roede even vast te hangen om uit te rusten. Alleen al het rechtzetten van een 9 meter of langere staak was zware kost. Zoveel te meer hij uit balans was, zoveel te zwaarder hij woog. En dan zwaaide hij ook meer. Dus je probeerde hem altijd mooi recht te houden. En maar omhoog blijven kijken. Ik begin te begrijpen waarom niemand dat blijkbaar nog doet… of kent.

sleunen2Ik vond nog wel een afbeelding van een dergelijk ‘mes’, dat zoals bij een stokzaag ook op een steel gemonteerd werd. Maar daarmee kan je alleen maar twijgen en dunne takken wegsteken. En ook de werkhoogte is beperkt. Dat bereik zou je kunnen verbeteren door met een zware ladder gaan rond te zeulen. Die moet je dan per stam ook nog een keer of drie verplaatsen. En werken vanaf stevige, begane grond is toch wel comfortabeler.

sleunsplitterHet hamersysteem lijkt een beetje op de klover of kliever die (in omgekeerde positie) gebruikt kan worden om brandhout te klieven. Voordelen zijn dat je die ook gemakkelijk en nauwkeurig kan positioneren, en dat je zonder energieverspilling telkens op de goede plek blijft hameren.

Bij ons heette dit werk ‘jagen’, of ‘bomen jagen’. (Waarschijnlijk bedoeld als het ‘opjagen’ of stimuleren van de dikte-groei.) Voor wat ik maar gemakshalve de ‘sleunhamer’ noem, hadden we eigenlijk geen woord. Wij gingen gewoon jagen, met de ‘sporen’ of met de ‘roeien’. En met dat laatste zullen eigenlijk de ‘roeden’ of buizen bedoeld zijn.

Het was eigenlijk een vrij eenvoudig, maar erg knap en efficiënt, zelfgemaakt gereedschap. ’t Zou zonde zijn als die knowhow zou verloren gaan.

Voor het gereedschap zelf ken ik dus geen naam. Heeft iemand dit ooit gebruikt, zien gebruiken of gekend?

Heeft iemand er nog een afbeelding van? Of een woord of benaming ervoor?