Categorie archieven: Energie

Brandhout (hand)zagen

De storm die het staldak vernielde heeft voor een lading brandhout gezorgd. Meestal leg ik dat ergens droog weg, om er in de winter met een handzaag aan te beginnen. Prima fitness, en in tegenstelling tot de kettingzaag maakt het amper lawaai, verbruikt geen benzine en het stinkt niet. Ik ben er al maar aan begonnen, want er liggen nog zoveel gesneuvelde bomen te wachten dat het brandhout dit jaar in ruime mate gratis te verzamelen is.

brandhoutzagen1Dat oude dak zat ook vol oude eik. Droog, en hard. Zelfs de delen die aangetast waren door houtworm en bruinrot waren nog oer-stevig. De zachtere buitenkant kon vermolmd of deels weggerot zijn, daaronder zit er kernhout waar een zaag respect voor krijgt.
Die keuze voor stevige eik kreeg destijds prioriteit boven het gebruik van mooie rechte balken. Redelijk geschikte stamdelen en takken werden enigszins recht gemaakt door extreme delen weg te zagen of weg te hakken.

brandhoutzagen3En bij het timmeren werden de oneffenheden uitgevuld met bv stukken panlat. Tegenwoordig kiezen we vooral voor vorm, uitzicht, design. Minder voor praktisch en duurzaam. Aan de verbindingsgaten was duidelijk te zien dat veel balken al aan een tweede of derde constructieleven begonnen waren.

In eentje zaten nog twee heel zware gesmede nagels (Nl, lees: spijkers). Om ze door eik te rammen, moesten ze wel dik en sterk genoeg zijn. Eentje had een speciaal model, dat ik nog nooit eerder zag. De punt was in twee delen gespleten. En nadat hij door het hout geslagen was, waren de twee delen ieder in een andere richting omgeslagen. (Het principe van nieten en splitpennen.) Dat moet een inventieve smid geweest zijn.

brandhoutzagen2Met de handzaag aan eik beginnen is een zware klus. Ik heb dus ook wat tijd gebruikt om mijn energiegebruik zo efficiënt mogelijk om te zetten in resultaten. En er ging eerst nogal wat energie verloren…

Als het zaagstuk mee schuift, trilt of wiebelt verlies je efficiëntie. Een vaste en zeer stabiele ondergrond waarop je het werkstuk klemvast houdt zorgt er voor dat iedere beweging enkel naar de zaagsnede gaat.

Bij de aanzet voor een snede houd je de hoek tussen het blad en het hout heel klein, zodat de tanden niet gaan springen op het harde hout. Je kan een (gehandschoende) duim of vinger gebruiken als zaaggeleider. Maar doe de eerste haal rustig, zodat een springende zaag niet in je hand bijt.

De beugel van mijn zaag was eigenlijk te klein. Mijn wijsvinger stootte vaak tegen de iets te scherpe rand. Een stukje tuinslang er over schuiven zorgde voor meer comfort. Ook dat helpt.

brandhout-zagenHet meest vervelende was dat de zaagsnede bij dikkere stukken telkens schuin wegkromde. Daardoor werd de wrijving op het blad zo hoog dat er niet meer te zagen viel. Pure energieverspilling dus. Het blad zo zwaar mogelijk aanspannen loste niets op. Het blad omkeren (voorkant/achterkant) ook niet. Het was nochtans een vrij nieuw blad. Bij nadere inspectie bleken de zijwaardse tanden niet symmetrisch gezet te zijn. Gelukkig heb ik nog een oude, roestige zettang.

Waarschijnlijk gebruikt niemand nog zo’n ding. Maar voor een rechte en vlotte zaagsnede is het onontbeerlijk dat alle tanden scherp zijn, geslepen zijn onder dezelfde hoek, en zijwaards geplooid staan onder dezelfde hoek. De tijd die je investeert in het trimmen, slijpen en zetten van de zaagtanden verdien je dubbel en dik terug bij het zagen.

Genoeg gezaagd. Nu zet ik mijn tanden. In een boterham.

Demain (film, 2015)

demain2Een film vol goede voorbeelden en hoop. Ik zag hem deze week voor de 2de keer. Met al die prachtige initiatieven die ik hier om de hoek nergens kan bespeuren. Hier en daar een spatje, een aanzet, een begin… Vaak met vallen en opstaan. En toch weten we allemaal dat verandering nodig is. Demain, dat is toch morgen?

Bloeiende alternatieven voor energie, economie, democratie en onderwijs komen aan bod. De kleinschalige en biologische productie van ons voedsel is de belangrijkste basis voor een leefbare wereld. Het lijkt allemaal te kunnen. Nu reeds. Ergens. Maar hier amper. Morgen?

demain3Het is in ieder geval een mooie prent om in groep te bekijken en er over na te kaarten. Zoeken naar haalbare mogelijkheden. Zoeken naar samenwerking. Als er 1 ding duidelijk is, dan is dat wel dat we geen heil moeten verwachten van politiek en grote bedrijven. Die hangen vast in geldelijke belangen en relaties, groei en winst. We moeten zelf, lokaal, nieuwe initiatieven opzetten, en een leefbaar alternatief uitbouwen naast de bestaande rat race naar de afgrond.

Pioniersvluchten naar Mars zullen de aarde niet redden. Maar ze geven wel aan dat we begrijpen dat we de aarde vernielden. En de mensheid. Maar het blijft een vlucht. Morgen, lijkt soms even ver weg als Mars.

demain1Maar mijn appels zijn bijna rijp. De druiven vallen goed mee dit jaar. De rupsen vreten de Oostindische kers op. Er zit wat schimmel op de barstende tomaten. En het grondwater uit de put krijgt een onverklaarbare en onaangename geur. En op 6 november proberen we weer een paar honderd mensen te bereiken met lokale producten op “Vreucht van eigen bodem”.

En af en toe denk ik dat de bierkaai wat afbrokkelt. Niets doen is geen optie. Vonden de filmmakers ook. Mooi toch? Hopelijk zet het meer in beweging dan een filmprojector. Kijk maar eens…

(En nodig buren, vrienden en familie uit.)

Transition Town Treffen in Boxtel (Nederland) – 30-31/01/2016

Lokale kracht van een mondiale beweging

Op 30 en 31 januari 2016 organiseert Transition Towns Nederland voor de zevende keer het landelijk TT Treffen in Noord-Brabant. Boxtel (50 km van de Belgische grens) is nog steeds gekend door De Kleine Aarde.

“Er broeit bij iedereen wel wat. Het kan niet meer verder op deze doodlopende weg.” We zoeken nieuwe samenwerkingsverbanden tussen initiatieven. Na deze samenkomst heb je een leuk weekend gehad en veel van elkaar opgestoken.

Zaterdag staat in het teken van de lokale initiatieven met workshops over lokaal voedsel, lokaal geld en in actie komen, REconomy, lokale economie, energiecoöperaties, deeleconomie, auto delen, klimaatkunst, gemeenschapsvorming, communities. We sluiten de dag af met een potluck diner en een feest met live muziek.

Zondag gaan we netwerken met andere organisaties, IVN, lokale groepen van Milieudefensie en iedereen die wil meedoen en opkomen voor milieu en transitie. We kijken o.m. terug op de klimaatconferentie in Parijs en kijken samen hoe het verder kan. Tussendoor zullen er workshops zijn rond fossil free en transitie.

TransitionTownsTreffen2016Samen organiseren
We willen zo veel mogelijk gebruik maken van het zelforganiserende vermogen en co-creatie die ontstaat tussen de deelnemers. Mail met al je vragen en suggesties naar Inge Kouw via info@transitiestadeindhoven.nl.

Terugblikken
Nog even lezen hoe het Treffen 2015 verliep, volg dan deze link voor een verslag of bekijk het filmpje dat we toen maakten.

Nieuws over het treffen, invulling van het programma en veel meer vindt u hier: transitiontowns.nl/treffen2016/

Schrijf nu in!
NB deel deze uitnodiging met (on)bekenden, vrienden en familie die bij de transitie betrokken zijn.