Gratis geven geeft gegarandeerd geen geweldig goed gevoel.
Door één G te schrappen is de alliteratie niet meer perfect. Maar de inhoud dan weer wel.
Sinds een jaar duiken er meer en meer initiatieven op waarbij mensen spullen gratis weggeven. Soms eenmalig op een geefplein, geeffestival of geefmarkt, maar ook op regelmatige basis in geefwinkels, geefcentra en geefkasten. Recent vulde Stef Mintiens van de Herbatheek als gulle Gentenaar een koelkast met soep voor wie ze wil. De inhoud van zijn Free Go vindt gegarandeerd gretig gegadigden.
Enkel wijken hebben ook al Geefgevels georganiseerd. De deelnemers zetten op afgesproken momenten bruikbare spullen op de vensterbank. Je kan dan gaan buurten en door de wijk wandelen, en meenemen wat je bevalt.
Begin 2014 zetten Max Pazak & Kayli Levitan in Zuid-Afrika een Street Store op waarbij daklozen gratis konden winkelen in de spullen die anderen naar dit pop up evenement brachten. Ondertussen slaat het concept ook wereldwijd aan, en wordt het ook al eens uitgebreid met bv de diensten van een kapper. Hun inspiratie delen ze op http://thestreetstore.org/In de zomer van 2013 was Patsy Van der Parre de drijvende kracht achter de geefkast in Antwerpen, van waaruit ze initiatieven over het hele land heeft geïnspireerd. Haar tips om zelf ook in je eigen buurt aan de slag te gaan vind je op https://www.facebook.com/geefkastantwerpen
En heel wat gemeenten en regio’s hebben tegenwoordig een “freecycle” facebookgroep (bv Freecycle Limburg) om niet gebruikte spullen weg te schenken. Voedselbank en Sint-Vincentiuskrijgen het alsmaar drukker. Volgens recente cijfers zit 30% van onze medeburgers onder de armoedegrens. Vaak gaat het om alleenstaande, ouderen of single ouders met kinderen. Huisvesting slorpt al snel de helft van het maandbudget op. Van de meesten merken we het niet. Daarvoor zijn mensen vaak te trots, of te beschaamd. Getuigenissen verhalen steeds weer over de sterke link tussen armoede en eenzaamheid. Met een beetje hulp en respect voor elkaar kan er al veel verbeteren.
Misschien is dit onderdeel van een veranderende mentaliteit, waarbij “ik zorg voor mezelf” langzaamaan omkantelt naar “wij zorgen samen voor ons of iedereen”?
Misschien beseffen dat we veel te veel hebben en bijhouden, terwijl anderen dit soms echt nodig hebben. Sinds de jaren ’70 worden, ook in de dienstverlening en de politiek, burgers gezien en behandeld als klanten. Zouden we stilaan elkaar terug als mensen gaan zien?
30 november, kort voor Sinterklaas en de Kerstdagen, gaan er op veel plaatsen in Vlaanderen Geefpleinendoor (volg de links). Aarschot (De Klinker), Antwerpen (Park Spoor Noord), Boom (De Schorre), Brussel ( St Gorikshallen), Gent – Ledeberg (Standaersite), Gent – Rabot, Genk, Hasselt (Van Veldeke, 20/12), Herentals, (3/12), Herk-de-Stad (Hangaar 77), Heultje, Kalmthout,Leuven, Lier, Lint, Mechelen, Merksem, Oostende, Puurs, Ranst, Stekene..De resterende spullen worden ’s avonds meestal opgehaald door de lokale kringwinkel, of gaan na gemaakte afspraken naar tehuizen in binnen- en buitenland.
Waarom zouden mensen hun spullen zomaar gratis weggeven?
Altruïsme (onbaatzuchtige zorg, naastenliefde) en een goed geweten spelen zeker mee. Het feit dat je iemand die het moeilijk heeft gelukkig kan maken met spullen die je toch niet meer gebruikt, geeft een fijn gevoel. En naast die liefdadigheid is er het feit dat je op een rommelmarkt nauwelijks wat zou krijgen voor die spullen.
In Angelsaksische landen is het fenomeen bekend onder benamingen als gift economy, gift culture of gift exchange, het weggeven van goederen (en diensten) zonder geld of vergoeding (of tegendienst) te verwachten. Het wordt er toegepast in “Give-away shops”, “freeshops” of “free stores”.De anarchistische tegencultuur groep The Diggers gaf vanaf 1960 al het voorbeeld door hun voorraden, drugs, festivalmuziek, voedsel e.d. gratis weg te geven. Ze ijverden hiermee voor een antikapitalistische, geldvrije samenleving.
Tegenwoordig is veel van deze beweging overgenomen en verdergezet door o.m. milieuverenigingen die er een mogelijkheid in zien om afval te beperken en hergebruik te promoten. Codewoorden zijn vaak consumentisme (gezamenlijke inspraak t.a.v. producenten en verdelers) en consuminderen (efficiënter omgaan met grondstoffen en energie). Ook Repair café, Transition towns, Spullen delen e.a. zijn met gelijkaardige initiatieven bezig.Veel mensen hebben niet veel nodig om zich beter te voelen. Wat spullen die je kan missen. Maar ook een schouderklopje, een duwtje in de rug, een luisterend oor, of gewoon je aanwezigheid.
Maak je er ook even tijd voor?
Het kost je niets.
En het geeft je een goed gevoel.
Kom eens langs…