Categorie archieven: Recyclage

Zuinig water vangen en recupereren voor de tuin

Droge zomer, droge tuin… Waar recupereren we nog wat extra water?

Uiteraard zorg je er voor dat je regenwater kan opvangen. Als het zelden of weinig regent loont het de moeite om tijdig (en tijdelijk) extra zeilen te spannen om de druppels te verzamelen.

Vooral via goten aan de daken, en via de afvoerbuizen kan je handig collecteren. Er bestaan in de handel en de doe-het-zelfzaken meerdere soorten kant en klaar ‘automaten’ om regen via de pijp af te vangen (soms ‘regendief’ genoemd). Je kan ook zelf een systeempje in elkaar knutselen. De overloop leid je naar 1 of meer tonnen. Volgende exemplaren staan dan telkens iets lager (in ‘cascade’), en worden automatisch via een overloop gevuld als de vorige vol is.

Je kan op de toevoer filters voorzien, bv eerst een bladvanger van kippengaas, (een bezinkputje of bakje) wat verder een zeef van vliegengaas (of glasgordijn), en eindigen met een nylonkous.

Zorg dat de tonnen hoog genoeg staan om aan de onderkant een kraantje te maken waar een gieter of emmer onder kan, of waaraan je een tuinslang (voor korte afstanden) vastmaakt. Maak de vaten leeg voor het gaat vriezen zodat ze niet barsten door het uitzettende ijs. Bij lichte vorst kan je dit opvangen door meegevende drijvers op het water te leggen (hout, een lege waterdichte doos,..)

Dek alle openingen af, zodat er geen muggen in kunnen. Anders worden het kweekpoelen. Weer zoveel mogelijk zon en licht, om algengroei te beperken.

Zeer handig voor de opslag van hemelwater zijn de pallet-grote IBC-tanks (Intermediate Bulk Containers, gepatenteerd in 1992). Als tenminste je leverancier betrouwbaar is inzake de (chemische samenstelling van de) inhoud. Ze worden gebruikt in de industrie voor opslag en transport van vloeistoffen en zijn makkelijk stapelbaar, herbruikbaar en verplaatsbaar (met vorkheftruck of transpallet).

Bij recentere woningen is regenwateropvang verplicht. Meestal wordt er dan een pomp voorzien om dit grijze water te gebruiken voor toilet, wasmachine ed.

Op hellingen kan je terrassen aanleggen. Je krijgt dan vlakke delen om gewassen op te telen, en het afstromende regenwater wordt hierdoor ook vertraagd en opgevangen. Ook contourploegen is een optie.

Als er soms hevige buien zijn loont het de moeite om op lagere punten een verzamelbekken of vijver te voorzien (en zoveel mogelijk waterdicht te maken natuurlijk).  Zorg errond voor schaduw, plant wilgen. Kweek eventueel eendenkroos.

Je kan uiteraard ook een put graven, boren of slaan. Of waar dat toegestaan is oppervlaktewater opvoeren (vijver, sloot, rivier…).

Water dat je kan recupereren:

  • Keuken: was en spoelwater (van zonder sproeistoffen geteelte producten). Kooknat eerst laten afkoelen.
  • Wasmachine: het waswater (met weinig bio-zeep) en het spoelwater
  • Poetsen, ramen zemen: idem, met spons of dweil kan je water terug opvangen of opnemen.
  • Badkamer: water met weinig biologische zeep is bruikbaar
  • Plas in een bokaal of fles(met grote opening) zodat je de urine kan verdunnen voor gebruik, of rechtstreeks in de tuin (maar niet steeds op dezelfde plekjes). Spaar veel water door een composttoilet te gebruiken.

Houd de bodem ook tussen de gewassen bedekt met mulch of begroeiing. Dat zorgt voor schaduw overdag, en voor dauw en condens ’s morgens. Het weinige water dat je hebt gebruik je natuurlijk erg zuinig, bv met een olla pot.

Bij erge en langdurige droogte kan je gaan nadenken over nevelvangers of dauwschermen zoals die in de Andes gebruikt worden, of over condenspotten (type Waterboxx).

Houtas in de groentetuin of op de composthoop?

De vroegste vormen van landbouw en ‘bemesting’ maakten al gebruik van brandcultuur of vuurcultuur.

Verbranding van zuiver hout (ook houtpellets) verbruikt alle organische stof zodat er alleen snel opneembare mineralen overblijven.  De samenstelling van as is afhankelijk van de gestookte houtsoort(en). Als doorsnee houtas in tuincentra zou worden verkocht, zou op de verpakking een NPK waarde – N (stikstof) P (fosfor) K (kalium) – van 0-1-3 staan.

Voorkomende elementen zijn met benaderen aandeel: calcium: 20 tot 53%, fosfor: 1 tot 7%, silicium: 14%, kalium: 6 tot 20%, magnesium: 1 tot 5%, zwavel: 2% en sporenelementen zoals koper, zink, ijzer,…

Stook zuiver, droog hout, met voldoende luchtaanvoer om een hoge temperatuur en een volledige verbranding te krijgen. Dan bevatten rook en houtas zo weinig mogelijk dioxines!

Op de composthoop versnelt houtas de initiële fasen van het composteringsproces, maar verhoogt ook de ammoniakemissie tijdens de compostering. Hierdoor vertraagt het composteringsproces weer, veel stikstof vervliegt dan als ammoniak en veel van je humus verdwijnt als CO2. Gebruik het met mate, in dunne laagjes. Gebruik het liever op de bodem, en niet samen met compost.

In voorjaar en groeiseizoen kan je maximaal 100 gram per m² strooien bij ongeveer alle groenten. Dat is een dun laagje stof op de grond.  Een halve emmer bevat ca. 2 kg as. Houtas is heel licht en gaat gemakkelijk vliegen. Strooi voorzichtig en laag bij de grond (zoals op  een strooiweide bij het kerkhof ?).

Strooi niet in het winterse stookseizoen. Kalium is volledig in water oplosbaar en spoelt snel uit.

Strooi ook niet op de planten. De aanwezige loog en zouten kunnen ze verbranden.

Kalk in houtas verhoogt de Ph waarde van de grond. Heb je een Ph van 6.5 tot 7 of hoger, gebruik dan weinig houtas in je moestuin. Beter niet bij zuur minnende planten als azalea’s, blauwe bes, veenbes, aardappelen en rabarber. 

Houtas is een probaat middel tegen knolvoet bij koolsoorten.

En een natuurlijke afschrikmiddel tegen slakken zolang de zouten niet opgelost zijn door dauw of neerslag.

Andere toepassingen

  • Kippen nemen heel graag een zandbad of stofbad. Diatomeeënaarde wordt gebruikt tegen o.a. vogelluis. Scherpe elementjes kwetsen het ongedierte zodat het sterft door uitdroging. Om die reden strooi ik ook houtas in het kippenhok.
  • Houtas bevat kaliumcarbonaat en is daarmee milieuvriendelijker dan op chloride gebaseerde zouten. Het kan helpen ijs en sneeuw te smelten (zwart neemt ook zonnewarmte op) en gladheid op looppaden te bestrijden.
  • Het beste en goedkoopste middel om zwart geworden kachelglas te poetsen: een prop vochtig krantenpapier in de assen doppen, en poetsen maar. Ook efficiënt voor zwartgeblakerde ketels. (Je kan met loog of assen ook zeep maken).

Wereld & mensheid redden? Makkelijk!! (in 452 woorden)

alleen… we maken het zo complex, dat niemand het nog ziet zitten. Dikke turven over economie, energie, ecologie… Zo ingewikkeld dat het lijkt alsof ze moeten dienen als excuus om niets te ondernemen.
Terwijl het ook bevattelijk in een schema op een half A4’tje kan, of zelfs kernachtig in 1 zin:

De (niet onomstreden) universele behoeften van de mens die Maslow (1943) in een piramide rangschikte zijn een handige leidraad (waar ondertussen 10-tallen versies van bestaan). Duidelijk is in ieder geval dat er basisbehoeften zijn waarzonder we zelfs niet kunnen leven: lucht om te ademen, drinkbaar water, gezond voedsel, slaap, beschutting tegen hitte en uitdroging, of onderkoeling,… Zelfs veiligheid en sociale contacten (vriendschap, liefde) horen nog bij de basics: ook eenzaamheid is dodelijk. (Dodelijker dan roken, of alcohol vb.)

Als we met zijn allen op een aanvaardbare manier willen kunnen leven, moeten we er voor zorgen dat lokaal en globaal aan onze basisbehoeften kan voldaan worden met gezonde (en zeker geen levensbedreigende) ‘producten’.
Dus voor lucht, water, bodem en voedsel geldt dat gebruik, producties en transporten de kwaliteit hiervan niet nadelig mogen beïnvloeden.
Als we al onze processen en manipulaties vooraf hieraan toetsen, ontstaan er geen problemen.

Veel mensen rebelleren omdat ze misbruiken hierin vaststellen: luchtvervuiling en fijnstof, microplastics in veel dranken en voeding, pesticiden in bodem en eten, plastiek van Himalaya tot oceaantrog, peuken, Co2, gele hesjes, statiegeld, Klimaat… Voor geldgewin van 1% van de bevolking verkwanselen we al onze levensnoodzakelijke elementen op aarde. Gelukkig worden greenwash schijnoplossingen die woorden als duurzaam, eco of transitie verkrachten steeds vaker doorprikt

In principe moet ieder product (onderdeel, verpakking) daarom ook terug naar de bron via leverancier en producent (dezelfde wel als bij verkoop – maar omgekeerd), en/of 100% gerecycleerd worden, en/of 100% onschadelijk en biologisch afbreekbaar zijn in iedere normale omgeving en temperatuur, op maximaal 18 maanden.

Je zou denken dat ieder normaal begaafd politicus dit aleemaal al had begrepen sinds het ‘Rapport van de Club van Rome’, nu al zowat 50 (!) jaar gelden!
Maar helaas, hun premies en zitpenningen tonen dat ze kiezen voor GELD en niet voor een lange termijnvisie die het goed van iedereen beoogt.
Zoals mijn ex schoonvader (zaliger) al zei: alles draait om de 3 G’s: Geld, Gat en God.
Maar we hadden moeten kiezen voor Geluk, Gezond en Gemeenschap.

Media en politiek zijn middelen geworden om geld te verdienen. Ze houden zichzelf in stand, zoals ieder ‘levend’ orgaan. Er is dus weinig heil van te verwachten. Alleen bekommernis en waardering voor elkaar kan ons en ons nageslacht redden.

En voor wie het in 1 zin wil lijkt me een slogan van de Zuid-Afrikaanse Ubuntu party een goede leidraad: Wat niet goed is voor iedereen, is niet goed.