Alle berichten van tOverlevenaar

Workshop
Toekomstbestendig leven
Steven Vromman

Na de succesvolle tournee met meer dan vijftig boekvoorstellingen van ‘Amor Mundi’ is er een nieuw boek en een nieuw aanbod. ‘Hoop, een kompas in turbulente tijden’ wil een handleiding zijn voor de bijzondere tijd waarin we leven.

Dit is een reactie van lezer Stefaan Segaert.
Het boek (en Steven als persoon) heeft de enorme gave dat het in zeer duidelijke en leesbare taal de klimaatcrisis op een rijtje zet, ons niet doet verstijven van schrik, de klemtoon legt op actieve hoop, de kracht van netwerken, de noodzaak van verbinden. We kunnen nog heel veel doen maar de wereld zal tegelijk grote schokken ondergaan. Het staat boordevol concrete handvatten.


Naar aanleiding van het boek ontwikkelde ik een workshop rond het thema van toekomstbestendig leven:
In deze workshop kijken we eerst even naar de wereld waarin we leven en wat er mogelijk op ons afkomt. Vanuit een aantal scenario’s gaan we dan op zoek naar de eigen ‘toekomstbestendigheid’. Kan de plek waar we wonen te maken krijgen met extreem weer? Welke vaardigheden en netwerken kunnen we inzetten op moeilijke momenten.
Hoe veerkrachtig zijn we om met verandering om te gaan? Daarbij gebruiken we een werkblad om zeven aspecten van toekomstbestendigheid in kaart te brengen.
In een tweede deel gaan we kijken naar mogelijke acties. Wat kunnen doen met onze buurt en in ons eigen leven om klaar te zijn voor mogelijk turbulente tijden. Hoe versterken we lokale sociale netwerken en kunnen we onze rol spelen om systemen te veranderen. Je gaat naar huis met een aantal nieuwe inzichten en concrete acties voor een hoopvolle toekomst.
Wil je gratis deze workshop organiseren bij je thuis of in je organisatie? Dat kan.
We spreken een datum af en je gaat op zoek naar mensen die de workshop willen bijwonen. Minimum 15, maximum 30 deelnemers. Je krijgt het nodige materiaal om promotie te maken.
Je zorgt voor de nodige stoelen (en eventueel een drankje). Er zijn geen technische vereisten.
Alle deelnemers krijgen het werkblad ‘toekomstbestendig leven’. Na afloop is het boek te koop voor 15 euro.
(Indien er minder dan 10 boeken verkocht worden vraag ik wel de (openbaar) vervoerskosten te betalen.)
Interesse: contacteer me via 0486/07 26 06
steven@lowimpactman.be

De workshop kan zowel s ’avonds, overdag als tijdens het weekend georganiseerd worden. Dit aanbod is geldig voor de maanden april, mei en juni 2023.

van Duurzaam naar Natuurzaam


Plastieken sanseveria’s zijn duurzamer dan echte.

Dat geldt ook voor andere bloemen. En potten. Hoe kan dat? Hoe komt dat?
De Brundtlandcommissie omschreef duurzaam (1987) toch ecologisch: “Ontwikkeling die voorziet in de behoefte van de huidige generatie zonder afbreuk te doen aan de mogelijkheden van de toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien.”
Daarna werd het woord steeds populairder, en zo vaak misbruikt en verkracht dat ik een alternatief voorstel. Nu zijn for ever chemicals, plastiek, vergiftigd hout ed. duurzaam!

Duurzaam was wat lang blijft bestaan, een lange levensduur heeft, blijvend, degelijk, onveranderd, stabiel, stevig is.

Ik pleit daarom voor een ander woord…NATUURZAAM: wat geen (langdurige?) schade berokkent aan de natuur.
Dat sluit aan bij de betekenis die ecologisch bedoeld was met duurzaam.

Interview zelfvoorziening: de tekst

(Wegens onbereikbare links, hier een letterlijk overgenomen tekst.)

‘Ik ben niet wereldvreemd, maar ik consumeer bewust’:

Hugo Tresinie leeft zoals vroeger

Een leven zonder gas, water, elektriciteit en gevulde winkelrekken: Hugo Tresinie is er al jaren op voorbereid en heeft een boek over overlevingstechnieken geschreven.

HUGO TRESINIE «De meeste mensen hebben geen idee hoe ze in hun basisbehoeften kunnen voorzien. Een paar generaties terug had iedereen een moestuin en kippen. Onze voorouders hebben duizenden jaren voor zichzelf kunnen zorgen, maar als morgen alle kraantjes dichtgaan en de winkelrekken leegblijven, zijn de meeste westerlingen binnen het jaar dood.»

HUMO Hoelang kun jij het uithouden?

TRESINIE «Ik kan leven met wat ik heb. Mijn moestuin levert aardappelen en groenten voor een heel jaar, en ik heb een kleine boomgaard. Daar lopen ook ganzen en eenden rond: ze houden het gras kort en leveren vlees.

»Ik woon in een bescheiden huis dat ik goed heb geïsoleerd, en ik verwarm alleen de leefruimte met een houtkachel. Sinds jaar en dag ga ik na een storm omgewaaide bomen opruimen, zo heb ik gratis hout. Ik gebruik stadswater, maar ik kan overschakelen op mijn grondwaterput of op regenwater. Douchen doe ik met een gieter. Zo verbruik ik maximaal 10 liter per beurt. En ik kook op gas: met één grote gasfles kom ik meer dan drie jaar toe.»

HUMO Hoe lukt je dat?

TRESINIE «Door op een andere manier te koken. Breng je gerecht aan de kook, steek de pot in een geïsoleerde kist en laat dat twee keer zo lang staan als de normale kooktijd. Zo wordt het eten gaar zonder dat je energie verbruikt.

»Bij rijst of deegwaren doe ik een beetje warm of koud water. Ik laat de pot enkele uren staan met een handdoek erop, en dan is de rijst of de pasta gaar geweekt. Ik zet de pot even op het vuur en voeg er fijngesneden groenten aan toe. En als alles goed warm is, draai ik het vuur uit. Een beetje kaas erop, deksel op de pot, laten nagaren en klaar.»

HUMO Wek jij je eigen elektriciteit op?

TRESINIE «Neen. Het is niet de moeite om zonnepanelen te leggen, want ik verbruik per jaar maar 530 kWh. Ik heb wel een microgolfoven, een ijskast, een diepvriezer en een computer, maar in geval van nood kan ik wel zonder.»

HUMO Hoe kun je voedsel bewaren zonder elektriciteit?

TRESINIE «Pompoenen, courgetten, aardappels of appels kan ik bewaren op een koele en droge plek. Natuurlijk moet ik de voorraad geregeld controleren op rotte exemplaren en beschermen tegen ratten en muizen. En als je groenten of fruit eerst kookt en dan in glazen potten doet, blijft het maanden goed.»

HUMO In je boek ‘’t Over leven’ beschrijf je de meest humane manier om een dier te doden. Dan haken de meesten al af.

TRESINIE «De overconsumptie van vlees zou snel opgelost zijn als iedereen zijn eigen dier zou slachten, maar in elk geval moet dat efficiënt gebeuren, en met respect voor het dier. Wil je geen dieren doden, dan kun je kippen houden voor de eieren en geiten voor de melk.»

HUMO Wie zelfvoorzienend wil zijn, moet de handen uit de mouwen steken.

TRESINIE «Het houdt meer in dan tuinieren in het zonnetje. Het is hard werken, en soms doffe ellende. Je groenten beschimmelen door het vocht of verschrompelen door de droogte. Een vos moordt je kippen uit, rupsen eten je kolen op. Of je krijgt een hernia, terwijl je moet blijven werken.»

HUMO Heb je nog tips voor wie voor zijn eigen voedsel wil zorgen?

TRESINIE «Begin klein, met een moestuin zo groot als je keuken, en teel daar aardappelen en groenten op. Radijzen of veldsla lukken altijd, een mooie bloemkool is al een ander paar mouwen.

»Het is vooral een kwestie van ervaring. Observeer de natuur en ga in de leer bij iemand die er iets van kent. Wees je er ook bewust van dat volledige zelfvoorziening niet mogelijk is. In het ideale geval werk je samen met een vijftigtal mensen, die elk ergens in gespecialiseerd zijn.»

HUMO Hoeveel geld heb jij nodig om rond te komen?

TRESINIE «Minder dan 400 euro per maand. Daarvan gaat bijna de helft naar benzine, want er is geen openbaar vervoer in de buurt. Een lening heb ik niet meer: in 2008 heb ik mijn huis in één keer afbetaald. Ik ga naar de supermarkt voor koffie, kaas, bloem of eens een pizza. Ik geef dansles, en als ik iets wil drinken, doe ik dat. Ik ben niet wereldvreemd, maar ik consumeer bewust. Als ik iets nieuws wil kopen, maak ik altijd eerst de denkoefening: heb ik het echt nodig? Of kan ik iets gebruiken wat ik al heb? Kan ik het delen of ruilen met iemand? Of is het tweedehands te koop?»

HUMO Je geeft al jaren lezingen over zelfvoorziening. Neemt de interesse toe?

TRESINIE «Sinds de bankencrisis en corona zie ik steeds meer wantrouwen tegenover de politiek en de overheid: mensen willen hun lot zelf in handen nemen.»

HUMO Wil jij je afkeren van de maatschappij?

TRESINIE «Helemaal niet. Ik heb mijn manier van leven thuis geleerd. Mijn ouders hebben de oorlog meegemaakt en mijn vader was een mijnwerker met acht kinderen. Zijn instelling was: we moeten het zelf doen. Alle kinderen werden ingeschakeld om te zorgen dat er iets op tafel kwam. Ik heb dat altijd logisch gevonden.

»Ik was jarenlang eindverantwoordelijke voor diverse opleidingen en tewerkstellingsprojecten. Vaak was de insteek: je moet die mensen helpen, zodat ze kunnen meedraaien in ons economisch systeem. Toen vond ik dat nuttig en nodig. Vandaag kijk ik naar wat we op onze aardbol hebben aangericht en denk ik: het systeem deugt niet.»

12/12/22 in Humo, 22/12/22 in De Morgen

Beeld Wouter Van Vaerenbergh

Tekst LOES GEUENS